مفاخر حضرخطبه امام حسن مجتبی علیه السّلام
بسم الله الرحمن الرحیم
اسرار آل محمد صلی الله علیه و آله
76_خطبه امام حسن مجتبی علیه السّلام هنگام صلح با معاویه:
اشارة
صلح با معاویه دلیل بر حقّانیت او نیست، اگر امت با امام حق بیعت میکردند، امّت امام حق را عمدا رها کردند، ریشه صلح امام حسن علیه السّلام عذر الهی، مردم بهترین را از دست دادند.
خطبه امام حسن مجتبی علیه السّلام هنگام صلح با معاویه سلیم میگوید: امام حسن علیه السّلام هنگامی که با معاویه اجتماع نمود، بر فراز منبر ایستاد و حمد و ثنای الهی بجا آورد و فرمود:
صلح با معاویه دلیل بر حقّانیت او نیست
ای مردم، معاویه گمان میکند من او را برای خلافت سزاوار دانستم و خود را برای آن اهل ندانستم، و معاویه دروغ میگوید. من اختیارم بر مردم از خودشان طبق کتاب خدا و سنّت پیامبرش بیشتر است.
اگر امت با امام حق بیعت میکردند
به خداوند قسم یاد میکنم، اگر مردم با من بیعت میکردند و مرا اطاعت میکردند و مرا یاری مینمودند آسمان قطرات بارانش را و زمین برکتش را به آنان ارزانی میداشت، و تو ای معاویه در خلافت طمع نمیکردی «1».
امت امام حق را عمدا رها کردند
این در حالی است که پیامبر صلی اللَّه علیه و آله فرموده: «هیچ گاه امّتی امر خود را به کسی نمیسپارند که در بین آنان عالمتر از او باشد مگر آنکه کارشان همچنان رو به پائین
______________________________
(1) خ ل: شماها- ای معاویه- در خلافت طمع نمیکردید.
أسرار آل محمد علیهم السلام / ترجمه کتاب سلیم، ص: 656
میرود تا آنجا که به دین گوساله پرستان برسند»! بنی اسرائیل هارون را رها کردند و به گوساله رو آوردند در حالی که میدانستند هارون خلیفه موسی است. این امّت هم علی را رها کردند در حالی که از پیامبر صلی اللَّه علیه و آله شنیده بودند که به علی علیه السّلام میفرمود: «تو نسبت به من بمنزله هارون نسبت به موسی هستی بجز نبوّت، که پیامبری بعد از من نیست».
ریشه صلح امام حسن علیه السّلام عذر الهی
پیامبر صلی اللَّه علیه و آله از شرّ قوم خود فرار کرد در حالی که آنان را به خدا دعوت میکرد تا آنجا که به غار فرار کرد. اگر آن حضرت یارانی بر علیه آنان مییافت فرار نمیکرد. ای معاویه من هم اگر یارانی پیدا میکردم با تو بیعت نمیکردم.
خداوند هارون را در وسعت قرار داد هنگامی که او را ضعیف شمردند و نزدیک بود او را بکشند و یارانی بر علیه آنان نیافت. همچنین خداوند پیامبر را در وسعت قرار داد هنگامی که از قومش فرار کرد و یارانی بر علیه آنان نیافت. من و پدرم نیز از طرف خداوند در وسعت هستیم زمانی که امّت ما را رها کردند و با غیر ما بیعت کردند و ما یارانی نیافتیم.
اینها سنّتها و مثلهاست که یکی پس از دیگری میآید.
مردم بهترین را از دست دادند
ای مردم، اگر ما بین مشرق و مغرب را بگردید کسی از فرزندان پیامبر، جز من و برادرم نخواهید یافت.
روایت با سند به سلیم:
1. احتجاج طبرسی: ج 2 ص 8.
2. العدد القویة: ص 51 ح 62.
روایت از غیر سلیم:
1. امالی شیخ طوسی: ج 2 ص 171.
2. امالی شیخ طوسی: ج 2 ص 178.
3. البرهان، به نقل بحار: ج 72 ص 151 ح 29.
أسرار آل محمد علیهم السلام / ترجمه کتاب سلیم، ص: 657